Αγγλία – Ελλάδα με οικογένεια μέρος 2

Για όσους παρακολουθούσανε αυτό το blog σκεπτόμενοι την μεατανάστευση, νομίζω σας χρωστούσα αυτό το άρθρο.

Είναι γραμμένο στο άλλο μου blog www.nationoftwo.wordpress.com

«Να σας ζήσει»- Ένα Όσκαρ για το ΤΣΜΕΔΕ

Οκτώβρης του 2008. Γυρνούσαμε στο πατρικό μου με το λεωφορείο. Εγώ στον έννατο μήνα εγκυμοσύνης, εμείς στο δεύτερο μήνα Ελλάδα, όπου είπαμε να έρθουμε μόνιμα για να είμαστε πιο οικογενειακά. Περάσαμε έναν Αύγουστο με καύσωνα, ψάξιμο για σπίτι, μετακόμιση και αναζήτηση δουλειάς. Εκείνος έσταζε ιδρώτα, έτσι για να μη ξεχνιόμαστε ότι το dna είναι από πολύ πιο βορινά μέρη.

Him: «at least everything is ok now, I mean we are insured now, right?»

Me: «I think it should be ok…»

Γυρίζαμε από το ΤΣΜΕΔΕ με τα πολυπόθιτα μπλε βιβλιαράκια. Ο πιο γρήγορος τρόπος για να ασφαλιστούμε στην Ελλάδα, πράγμα που μας έκαιγε καθότι, είπαμε γεννάμε, μας είπαν ήταν να κάνουμε μεταφορά επαγγελματικών δικαιωμάτων. Αυτό σήμαινε άπειρες επισκέψεις στην υπεύθυνη του ΤΕΕ η οποία δεν ήθελε απλά την καρτούλα-απόδειξη από τη Βρετανία ότι είμαστε ασφαλισμένοι χρόνια, αλλά και όλα τα πτυχεία original και μεταφρασμένα και επικυρωμένα. Και όταν λέω όλα δεν εννοώ την απόδειξη από το Architects Registration Board της Μεγ.Βρετανίας (αντίστοιχο ΤΕΕ), αλλά και τα τρεία πτυχεία από τα πανεπιστήμια του καθενός μας, όπως και γράμμα- επιβεβαίωση από το Royal Institute of British Architects  ότι τα πτυχεία μας ήταν αναγνωρισμένα. Όπως μπορείτε να φανταστείτε από τις δικές σας εμπειρίες, δεν μας τα είπανε όλα τα χαρτιά που χρειάζονταν από την αρχή με αποτέλεσμα να τρέχουμε πέρα δώθε από ταχυδρομείο σε Βρετανικό Συμβούλειο για μετάφραση, σε ΤΕΕ για κατάθεση και πάλι από την αρχή.

Καλοκαίρι, όλη η Αθήνα είχε φύγει για διακοπές, τουλάχιστον. Εγώ, επειδή ήταν το πρώτο μου μωρό, είχα πλήρη άγνοια των επιπτώσεων που μπορεί να έχει όλο αυτό το τρέξιμο κι έτσι απλά, μες την πλήρη άγνοια, περπατούσαμε όλη την Αθήνα. Εγώ, ο Αγγλοσκωτσέζος μου, που ήθελε να με κάνει ευτυχισμένη και η κοιλιά τούμπανο.

………………

Γεννήσαμε, όλα καλά, στις 24Οκτωβρίου και εδώ να ευχαριστήσω το γιατρό μου, για τη γέννα αυτή καθαυτή, για τις δυό κουβέντες που μας έκανε όταν πρωτοβρεθήκαμε στο ιατρείο του, αλλά και για άλλα πολλά που είναι πολύ σημαντικά (πολύ περισσότερο από τουτο εδώ το ποστ) αλλά απλά εκτός θέματος.

Γυρίσαμε στο φρεσκονοικιασμένο σπίτι και την επομένη εργάσιμη (καθότι 28η στη μέση) σηκώθηκε ο άντρας μου να πάρει τα χρήματα πίσω από το ΤΣΜΕΔΕ που με τόση γραφειοκρατια καταφέραμε να γραφτούμε 2-3 βδομάδες πριν γεννήσω. Πάλι καλά είχε πάρει και τη μητέρα μου μαζί του. Στα γραφεία του ΤΣΜΕΔΕ δείχνει ο άντρας μου τα βιβλιάρεια, τα χαρτιά από το μαιευτήρειο και περιμένει.

«Πρόβλημα» λεέι η κοπελα

«τι δηλαδή?» λέει ο άντρας μου με σπαστα Ελληνικά.

«εδώ λέει ότι δεν έχετε γυναίκα»

άφωνος ο δικός μου, περιμένει τη συνέχεια. Ούτε που κόμπιασε η κοπελιά. Μετά από επιμονή της μητέρας μου με βρίσκουν στο σύστημα.

«πρόβλημα» επαναλαμβάνει η κοπελιά. «εδώ λέει πως η γυναίκα σας είναι παντρεμένη με την Αικατερίνη Τάδε. Δεν μπορώ να σας πληρώσω.»

Άφωνος ο ψηλός. Παίρνει φούριες η μητέρα μου και αρχίζει μια με το καλό μια με το έντονο να προσπαθεί να εξηγήσει στην κοπέλα ότι προφανώς κάτι δεν είναι σωστό στο σύστημα. Η κοπέλα με τη σειρά της,  απαντά πως ακόμα και έτσι να είναι θα πρέπει να κάνουμε αίτηση για να το κοιτάξουν στο θέμα και η απάντηση θα πάρει καιρό και της δείχνει μια στοίβα από φακέλους. «Έχουμε δουλειά». Πάλι καλά που η μητέρα μου ξέρει πολύ καλά πώς λειτουργεί το ελληνικό δημόσιο και δεν το άφησε εκεί, πήγε στον προϊστάμενο, φώναξε, έκανε σαματα και είπε και την ιστορική ατάκα «καταρχάς όχι μόνο μου βγάλατε την κόρη μου ομοφυλλόφυλη, αλλά θέλετε να μου πείτε ότι ο γάμος ομοφυλλοφύλων είναι νόμιμος στην Ελλάδα?! Θα φέρω τους δημοσιογράφους, τα κανάλια»! Με τα πολλά, τα καταφέρανε και βρήκανε το φάκελο και διορθώθηκε στο σύστημα καιτον πλήρωσαν.

Ο ψηλός ακόμα το αφηγείται με πολύ χιούμορ. Η μητέρα μου, αφού περάσανε οι μέρες, δεν το έχει ξανααναφέρει και εδώ τρομάζω! Γιατί αν αυτό το κατάπιε τόσο εύκολα, τί άλλο έχει δει? Και τι βλέπει ο μέσος Έλληνας στη καθημερινότητά του? Εμείς 2 χρόνια είμασταν εκεί και πργματικά μου έρχεται ώρες ώρες να γράψω βιβλίο.

Αυτά, με αφορμή το δημοσίευμα στο Protagon και την παρότρινση του Αλέξη Σταμάτη στο twitter να τα γράψω κι εγώ. Αλλάζει τίποτα; Bεβαίως! Αισθάνομαι ΠΟΛΥ καλύτερα! Το μόνο που λυπάμαι είναι που δεν θυμάμαι τα ονόματα της κοπέλας στο ταμείο και του προϊσταμένου. Γιατί αποδείχθηκε ότι έχουν πληγεί από τέλεια δημοσιουπαλληλίτιδα και η στάση τους ήταν επιεικώς απαράδεκτη. Ίσως να ξυπνούσαν αν έβλεπαν το όνομά τους τυπωμένο. Γιατί λάθη παντού γίνονται (μερικά είναι βέβαια για Όσκαρ), από εκεί και πέρα είναι πώς τα αντιμετωπίζεις που κάνει τη διαφορά.

Επίσης να πω, πως ακόμα περιμένω το ΤΣΜΕΔΕ για να με διαγράψει από τα τευτέρια του καθότι πρέπει να περάσει το αίτημά μου επιτροπή. Νομίζω, το χαρτί διαγραφής του ΤΣΜΕΔΕ θα είναι το μόνο που θα κορνιζάρω.

Αγγλία – Ελλάδα με οικογένεια (συμβουλές εν πλω πάντα)

Όπως σας έχω ξαναπεί τούτο εδώ το σπιτικό είναι σε διαδικασία μετακόμισης για το Λονδίνο.  Ευτυχώς ή δυστυχώς διαρρέει όλο αυτό σε τούτο εδώ το μπλογκάκι. Ευτυχώς για μένα που γράφω και με βοηθά. Δυστυχώς για εσάς που ίσως ξεκινήσατε να με παρακολουθείτε λόγω crafts, art και άλλων ιδεών και που βαρεθήκατε να ακούτε τους μονόλογούς μου, και ψάχνετε τώρα να βρείτε τρόπο να κάνετε unsubscribe για να ηρεμήσετε!

Αποφάσισα, λοιπόν, να σταματήσω τα μισόλογα και να σας δώσω τη δική μου εκδοχή των γεγονότων. Με ρωτάει πολύς κόσμος για την Αγγλία. Κάποιοι είναι επειδή με νοιάζονται (πραγματικά ευχαριστώ!). Πολλοί απο εσάς όμως, το βλέπω στα μάτια σας που γιαλίζουν και τα γραπτά σας που φωνάζουν, ότι το σκέφτεστε να φύγετε.

Αυτές είναι, λοιπόν, οι δικές μου συμβουλές και εμπειρίες, όλες δωρεάν (ουάου!), από το Γαϊτανάκι.

———————————————————————

Πρόλογος (όπως τα βιβλία αλλά αυτόν διάβασέτον!).

Καταρχάς, η δική μας περίπτωση είναι διαφορετική από του μέσου Έλληνα. Ο άντρας μου είναι Βρετανός. Είμαστε μια bilingual οικογένεια. Μαγειρεύουμε μουσακά με chilies και lancashire hot pot με ρίγανη! Τα Χριστούγεννα τρώμε γαλοπούλα με γλυκοπατάτες και μαρμελάδα για κυρίως γεύμα και κουραμπιέδες για επιδόρπιο. Όταν μιλάμε για ντέρτι εννοούμε τη βρώμιά και όχι το νταλκά! Ο άντρας μου βάζει Mogwai (έχει Σκωτσέζικες ρίζες) κι εγώ θυμάμαι σαν παιδική ανάμνηση τους χωρούς στην πλατεία του χωριού της μάνας μου! Κοινώς, επειδή για μας ήταν η σωστή επιλογή δεν θα πει ότι είναι για όλους!

Το σημαντικό είναι να είμαστε μαζί και όχι πόσο θα συμβιβαστούμε, γιατί οι multinational οικογένειες ρίχνουν πολλούς συμβιβασμούς από την αρχή, λόγο του ότι έχουν επιλέξει να είναι μαζί! Αν είμαστε Αγγλία θα μου λείπει εμένα η Ελλάδα και αν είμαστε Ελλάδα θα λείπει στον άντρα μου η Αγγλία. Το πιο δύσκολο είναι ότι από κάποια φάση και μετά έχεις αγαπήσει και την άλλη χώρα οπότε ουσιαστικά το κενό είναι αναπόφευχτο όπου κι αν είσαι!

Η απόφαση του να φύγεις, το έχω φιλοσοφίσει, δεν είναι για όλους, αλλά ούτε και για όλες τις ηλικίες! Στα 18 έχεις διάθεση να ανακαλύψεις και να διαμορφωθείς, να προσαρμοστείς με τις νέες συνθήκες. Στα 30 εγώ (δε ξέρω για σένα) θέλω να με αφήσουν όλοι ήσυχη να χτίσω τη δική μου οικογένεια/ζωή/σπίτι. Αν λοιπόν βρίσκεσαι σε ηλικία ψυχική ή σωματική τέτοια που δεν είσαι προετοιμασμένος να συμβιβαστείς και να αλλάξεις, τότε μείνε Ελλάδα! Ο νέος τρόπος ζωής θα έχει και αρνητικά τέτοια που δε τα περίμενες και θα αισθανθείς εξαπατημένος!

Άποψή μου είναι ότι όπου κι αν είσαι μπορείς να ζήσεις πολύ όμορφα! Ολα είναι ρόδα και γυρίζουν! Και το οικονομικό και το πολιτικοκοινωνικό. Εκεί που μπορούμε να κάνουμε την διαφορά, θα τη κάνουμε μόνο αν θέλουμε. Το Λονδίνο πχ είναι πιο οργανωμένο σε θέματα εθελοντισμού. Μόνο αν θέλεις όμως! Και όπως μπορεί να συγχίζεσαι για τα κυβερνητικά θέματα εδώ, θα συγχίζεσαι κι εκεί, γιατί «μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες»! (Πονάει πολύ το Ιρακ το μέσο Βρετανό από όλες τις απόψεις,ανθρωπιστική, οικονομική κτλ) Εντάξυ, είναι πιο οργανωμένοι. Εμένα που έχω δεί την πιο προχωρημένη χώρα με ενοχλεί σε σημείο τρέλλας. Εσύ, αν είναι να μείνεις εδώ αποδέξουτο σαν την ελιά που έχεις στη μύτη!

Μιλούσα με μια φίλη Ινδή τώρα που ήμουνα Λονδίνο που έχει ένα αγοράκι 1 έτους και αντιμετωπίζει το δίλημμα Λονδίνο-Ινδία. Εκεί, μου λέει, θα έχει το μάγειρα, το κηπουρό και την οικογενειακή βοηθό, θα είναι σε ένα τεράστιο σπίτι και θα μπορεί να δουλεύει σαν αρχιτέκτονας και θα τη σέβονται για όλα τα χρόνια δουλειάς που έχει ρίξει στο Λονδίνο και Νέα Υόρκη. Μου είπε όμως, επίσης, πως τώρα πια δεν ξέρει αν θα άντεχε τη φτώχια και την ανοργάνωση γύρω της. Θέλω να πω, δεν θα μπορούσε να δει πέρα από αυτό.

Συμπέρασμά μου: Τα πήγαινέλα θέλουν γερό στομάχι! Γιατί αν έχεις ζήσει αλλού (και δεν εννοώ σαν φοιτητής) είναι σαν ξαφνικά να ανακαλύπτεις εκείνη την ελιά που λέγαμε ενώ μέχρι τώρα ούτε που την είχες φανταστεί!

————————————————–

Στο Κυρίως Θέμα:

H «θεία» Σοφία τα έχει γράψει όλα! Για τη δουλειά στην Αγγλία, και για τα οικονομικά στην Αγγλία. Μπορείτε να πάρετε αναλυτικότατες πληροφορίες για το πρακτικό κομμάτι της υπόθεσης.

Από μία άλλη σκοπιά θέλω να συμπληρώσω μερικά πράγματα για τη ζωή στην Αγγλία σαν οικογένεια, με παιδί/α. Βασίζομαι στο ότι έχετε διαβάσει το άρθρο της Σοφίας και συνεχίζω.

Πιστοποιητικό Γάμου

Δεν θέλει να το δεί κανείς. Δεν χρειάζεται να το καταθέσετε πουθενά. Φορολογικά επίσης δεν χρειάζεται (το εξηγεί και η «θεία» Σοφία αυτό). Εκτός από extreme καταστάσεις πχ. κληρονομικά ζητήματα. Γενικά λόγο Ευρωπαϊκής Ένωσης θεωρείται νόμιμος ο γάμος. Θα σας ενημερώσω και για τα πιστοποιητικά γεννήσεως του/των παιδιών γιατί υποπτεύομαι ότι θα χρειαστούν σε εγγραφές σχολείων/νοιπιαγωγείων αλλά δεν έχω φτάσει ακόμα εκεί.

Περίθαλψη

Ενημερώστε το γιατρό σας στην Ελλάδα ότι θα έρθετε Βρετανία! Βασικά αυτό πρέπει να το κάνετε ακόμα και αν φέρετε το παιδί για διακοπές στη Βρετανία. Όλες οι φυλές του Ισραήλ είναι μαζεμένες εκεί είτε παράνομα είτε νόμιμα και γι αυτό έχουν άλλες εξάρσεις εκεί απο ότι εδώ και μπορεί να χρειαστεί να κάνετε κι άλλα εμβόλια στα παιδιά!

Αν έρθετε για μόνιμα τότε από τα πρώτα πράγματα που πρέπει να κάνετε είναι να μάθετε ποιός είναι ο δικός σας GP (General Practitioner) το οποίο βρίσκουμε από τη σελίδα του Υπουργείου Υγείας ακριβώς εδώ. Θα πρέπει να τους τηλεφωνήσετε και να εξηγήσετε ότι θέλετε να γραφτείτε για να κλείσετε ραντεβού και να σας ανοίξουν καρτέλα για το κάθε μέλος της οικογένειας ξεχωριστα. Στο ραντεβού θα δείξετε και το βιβλιάριο του παιδιού το Ελληνικό όπου και θα συνενοηθείτε για τη συνέχεια των εμβολίων των παιδιών. Αυτό δεν χρειάζεται μετάφραση αφού όλα τα εμβόλια αναγράφονται και στα λατινικά.

Πού να μείνω; (location, location location)

Πώς λέμε «When in Rome do as the Romans do», αυτό αλλά σε Αγγλική έκδοση! Ο μέσος Λονδρέζος όταν κάνει παιδιά παρατάει τα διαμερίσματα στο κέντρικό Λονδίνο και αναζητά σπίτι. Θέλει τον κήπο του και την αυλή του. Η αλήθεια είναι ότι ελάχιστα διαμερίσματα έχουν βεράντες (συνήθως είναι τα καινούρια) λόγω κλίματος οπότε και αναζητάς τον εξωτερικό χώρο να αμολίσεις τα μικρά σου!

Οι περισσότεροι αποφασίζουν να ζήσουν εκτός Λονδίνου. Όσο πιο έξω τόσο πιο οικονομικά (δεν τολμώ να χρησιμοποιήσω τον όρο φτηνα!).

Υπάρχει όμως και ένα πολύ καλό, σχετικά με τον όγκο, δίκτιο τραίνων με το οποίο πάρα πολύς κόσμος ταξιδεύει καθημερινά. Οι εταιρίες τραίνων είναι άπειρες, οι οποίες συνέχεια εξαγοράζονται σε μια προσπάθεια αναβάθμισης τους. Κάποιες καλές, κάποιες για κλάματα. Θέλει ψάξιμο.

Καταφεύγεις λοιπόν στο λεγόμενο commute. Αναλυτικότατο site με το πόση ώρα θα χρειαστείς να φτάσεις στο κέντρο, μέσος όρος τιμής σπιτιού, για τα σχολεία, την επίσημη ιστοσελίδα της περιοχής, αλλά και για την εγκληματικότητα της περιοχής (μη τρομάζετε, η ειλικρίνια είναι καλύτερη από την άγνοια) είναι αυτό εδώ.

Σπίτι

Ένα τυπικό οικογενειακό σπίτι μπορεί να είναι δίπατο, αλλά δεν είναι απαραίτητα μεγαλύτερο από ένα διαμέρισμα. Τα πιο καινούρια σπίτια έχουν πάνω κάτω την ίδια κάτοψη: πάνω κρεβατοκάμαρες με μπάνιο και κάτω κουζίνα, τραπεζαρία, σαλόνι συνήθως όλα στριμωγμένα (να μη βγάλει κανένα φράγκο και ο Άγγλος εργολάβος, τι μόνο ο Έλληνας?). Τσεκάρετε για αποθηκευτικούς χώρους  όπως σοφίτα, υπογειο, shed (παράγκα στο κήπο), garage. Όπως και ρωτήστε αν το πάρκινγκ είναι στη τιμή ή όχι. Πολλοί τα νοικιάζουν ξεχωριστά ή επιπλέον. Επίσης ρωτήστε και πόσο είναι ετησίως το Council Tax γιατί διαφέρει ανά δήμο.

Σχολεία

Εδώ είναι μια μεγάλη ιστορία!!!Κοιτώντας τα σπίτια κοιτάμε και το Postcode (ταχυδρομικός κώδικας). Ναι, το μέσο δημόσιο σχολείο της Αγγλίας είναι πολύ καλύτερο από το μέσο Ελληνικό αφού πεφτει χρήμα ανα διάφορες φάσεις (κυρίως επί Blur/Brown) για την αναβάθμισή της παιδείας. Δεν πέφτει όμως απαραίτητα σε ΟΛΑ τα σχολεία αφού αυτά είναι πάρα πολλά! Το υπουργείο παιδείας αξιολογεί κάθε 2-3 χρόνια τα σχολεία της Βρετανίας. Στην ιστοσελίδα του OFSTED μπορείς να βάλεις τον ταχυδρομικό σου κώδικα οπότε και εμφανίζεται η λίστα με τα σχολεία της περιοχής. Για το κάθε σχολείο σου δίνει γενική περιγραφή και στο τέλος είναι συναπτόμενο και το pdf όπου μπορείς να διαβάσεις την αναφορά που έκανε η ελεγκτική επιτροπή για το σιγκεκριμένο σχολείο στο Υπ.Παιδείας. (παράδειγμα σχολείου εδώ). Η επιλογή είναι γενικά πολύ δύσκολη και συνήθως για τα καλα σχολεία πρέπει να έχεις κάνει αίτηση αρκετά νωρίς. Περισσότερες λεπτομέρειες όμως θα σας πω και όταν τα ζήσω προσωπικα.

Για τις προσχολικές ηλικίες, αν σας ενδιαφέρει, είναι ακόμα πιο πολύπλοκο το θέμα και σίγουρα θα χρειαστεί ξεχωριστό και πιο βιωματικό ποστ. Αυτή τη στιγμή κι εγώ είμαι στο ψάξιμο αφού με αφορά άμεσα.

Μια γενική ιδέα είναι ότι οι επιλογές είναι:

α) νταντάδες. Οι Βρετανίδες νταντάδες έχουν άριστη φήμη. Είναι όλες φακελωμένες με έναν δικό τους αριθμό όπου και μπορείς να τον βάλεις στο OFSTED και να αναζητήσεις τις συστατικές επιστολές από προηγούμενους εργοδότες.

β)childminders. Είναι μη εκπαιδευμένες και γι αυτό και πιο οικονομικές.

γ) ιδιωτικοί παιδικοί σταθμοί και

δ) από 3 ετών και πάνω και για 15 ώρες μονο την εβδομάδα υπάρχουν τα προπαρασκευαστικά τμήματα στα δημόσια νοιπιαγωγεία.

Αυτά για τώρα από εμένα!

Καλή δύναμη εύχομαι σε όσους το τολμήσουν!

Για περισσότερα και λεπτομέρειες προσαρμογής μείνετε συντονισμένοι!

(φωτογραφίες από εδώ,  εδώ και εδώ)

………………………………………………………………………………………

Update 26 March 2011

Για όσους συνεχίζετε να σκέφτεστε την μετακόμιση στη Βρετανία, ρίξτε μια ματιά σ’ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο από μια Ελληνίδα παντρεμένη με Βρετανό (καλή ώρα όπως εμείς). Ο τίτλος είναι : ‘ο Τζόνι και εγώ’ Ντία Μεξη Τζοουνς από τις εκδόσεις Εμπειρία Εκδοτική και το σαιτ http://www.johnny-and-me.blogspot.com . Κυκλοφορεί και στις δύο γλώσσες και εννοείται και στην Ελλάδα. Καλή ανάγνωση και καλή σύναμη σε όλους όσους βρίσκονται σε σταυροδρόμη ζωής!

………………………………………………………………………………………

Update 05 November 2011

Άργησα λίγο αλλά τελικά κατάφερα και βρήκα χρόνο να γράφω περισσότερες λεπτομέρειες για την μετακόμιση από την Ελλάδα στην Αγγλία με οικογένεια στο προσωπικό μου blog www.offtoanationoftwo.wordpress.com

Ελλάδα – Αγγλία με οικογένεια μέρος 2

Ελλάδα – Αγγλία με οικογένεια μέρος 3

Ελλάδα 0 Αγγλία με οικογένεια μέρος 4

Επίσης στο blog: digital-era.org:

• Λίγα λόγια για τη δουλειά στην Αγγλία
• Λίγα λόγια για τα έξοδα στην Αγγλία
• Λίγα λόγια για τα άσχημα στην Αγγλία
• Λίγα λόγια για την καινούρια αρχή στην Αγγλία
• Ενοικιάζεται: Πληροφορίες Εντός
• Guest Post: Κύμα μετανάστευσης – Ψάχνοντας για δουλειά στη Βρετανία – Μέρος Α και Μέρος Β

Σε άλλα blog:

• Σύγκριση Τιμών στο blog Δύο Έλληνες Στο Λονδίνο με λεπτομερείς συγκρίσεις τιμών μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας.
• Δουλειά μετά τις σπουδές στο blog Είμαστε Ακόμα Εδώ, με πληροφορίες για τα Graduate Schemes στη Βρετανία
• Μετανάστευση στις ΗΠΑ στο blog λ:ηρ (μέρος πρώτο, δεύτερο, τρίτο)
• Λίγα Λόγια Περί Μετοίκισης Στη Φιλανδία στο blog Ovi Greek Stories (μέρος πρώτο, δεύτερο, τρίτο)
• Going2UK